پێشه‌نگه‌كانی بازرگانیی ناوخۆیی له وڵاتی سۆمه‌ر له كۆتاییه‌كانی هه‌زاره‌ی سێیه‌می پ.ز و ئه‌رشیفه مێخییه‌كانیان
الكلمات المفتاحية:
بازرگانیی، بازرگان، ئه‌رشیف، قه‌رز، روونووسی مێخییالملخص
وڵاتی سۆمه‌ر له كۆتاییه‌كانی هه‌زاره‌ی سێیه‌می پ.ز دا له رووی سیاسییه‌وه ناسراوه به سه‌رده‌میی بنه‌ماڵه‌ی سێیه‌می ئوور ( 2113-2004 پ.ز) ، كه به یه‌كێك له دیارتریین بنه‌ماڵه فه‌رمانڕەواكانی شارستانیه‌تی سۆمه‌ریی دائه‌نرێن، پادشاكانی ئه‌م بنه‌ماڵه‌یه گرنگییه‌كی زۆریان به بواری بازرگانیی ئه‌دا و به‌رده‌وام كاریان ئه‌كرد بۆ زیاتر فراوانكردنی كار و پیشه‌ی بازرگانیی به هه‌ردوو جۆره‌كه‌یه‌وه( دەرەکیی و ناوخۆیی)، یه‌كێكی تر له سیما سه‌ره‌كییه‌كانی ئابووریی ئه‌م سه‌رده‌مه ده‌ركه‌وتنی خاوه‌نكاره سه‌ربه‌خۆكان بوو ئه‌وانه‌ی كاری تایبه‌تیان بۆخۆیان ئه‌كرد و نازناوی بازرگانییان هه‌بوو، كه به‌شێوه‌ی پشتاوپشت له باوانیانه‌وه بۆیان مابووە‌وه، كه به‌شێك له تۆمار و به‌ڵگه‌نامه مێخییه‌كانیان له‌سه‌ر شێوه‌ی ئه‌رشیف له دوای خۆیان به‌جێهێشتووه و، كه‌وتنه به‌رده‌ستی توێژەران، له‌م توێژینه‌وه‌یه دا باس له كار و چالاكییه بازرگانییه‌كانی سێ له دیارتریین بازرگانه‌كانی ئه‌و سه‌رده‌مه ئه‌كرێت كه پێشه‌نگیی ناو كۆمه‌ڵه‌كه‌ی خۆیان بوون و كار و چالاكییه بازرگانییه‌كانیان له ئه‌رشیفه مێخییه تایبه‌ته‌كانیان تۆماركردووه. بنه‌مای توێژینه‌وه‌كه به‌نده به ئه‌و ئه‌رشیفانه‌ی كه له‌لایه‌ن چه‌ند توێژە‌رێكی بواری زمانه‌كۆنه‌كان خوێندنه‌وه و شیكردنه‌وه‌یان بۆكراوه له چه‌ند ساڵیی رابردوو، ئه‌وه‌ی گومانی تێدا نییه تۆماره مێخییەكانی ئه‌و سه‌رده‌مه به باشترین سه‌رچاوه دائه‌نرێن بۆ تێگه‌یشتن و شاره‌زابوون له بواره جیاوازه‌‌كانی شارستانییه‌ت به تایبه‌تییش لایه‌نی ئابووریی وڵات چونكه %90 ئه‌و روونووسه مێخییانه‌ی كه تا ئێستا دۆزراونه‌ته‌وه په‌یوه‌ستن به لایه‌نی ئابووریی به گشتیی و بازرگانیی به تایبه‌تیی.
